Johns Hopkins” Universiteti Tibb Fakültəsinin alimləri beyində neyronlar arasında beta-amiloid daşıyan yeni struktur növü – “dendritik nanoborular” (DNTs) aşkar ediblər.
Yeniera.az xəbər verir ki, bu zəhərli zülal Alzaymer xəstəliyinin inkişafı ilə əlaqələndirilir.
Araşdırmanın nəticələri “Science” jurnalında dərc olunub.
DNT-lər siçanların və insanların beyinlərində super rezolyusiyaya malik mikroskopiyadan istifadə edilərək müəyyən edilib. Bu incə strukturlar dendritləri – adətən siqnalları qəbul edən neyronların uzantılarını birləşdirir. Əvvəllər məlum olan hüceyrələrarası tunellərdən fərqli olaraq, DNT-lər çoxqatlı quruluşa və qapalı uclara malikdir, lakin kalsium ionlarını və kiçik molekulları ötürməyə qadirdir.
Komanda şəkilləri təhlil etmək üçün maşın öyrənməsindən istifadə etdi və DNT-lərin məlum sinaptik əlaqələrdən fərqli olduğunu təsdiqlədi. Becərilmiş neyronlarda elm adamları bu nanoborucuqların hüceyrələri necə əmələ gətirdiyini və birləşdirdiyini müşahidə ediblər.
Tədqiqatçılar daha sonra DNT-lərin Alzheimer xəstəliyində toplanan və neyronları zədələyən beta-amiloid peptidinin yayılmasında iştirak edib-etmədiyini sınaqdan keçiriblər. Alimlər beta-amiloidi bir hüceyrəyə yeritdikdə, o, DNT-lər vasitəsilə tez bir zamanda qonşu hüceyrələrə daşınıb. Nanoboruların bloklanması bu nəqli əhəmiyyətli dərəcədə azaldıb.
Alimlərin fikrincə, tədqiqatın nəticələri Alzaymer xəstəliyinin hüceyrə səviyyəsində necə yayıldığını anlamağa kömək edir. Müəlliflər DNT-lərin digər beyin xəstəliklərinin inkişafında da rol oynaya biləcəyini istisna etmirlər. Ancaq bu nəzəriyyəni təsdiqləmək üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var.
Yeganə
